Interview n.a.v Stadsleven column “Stadse Cyborgs”

Je hebt over ‘cyborgs’. Wat zijn dit? (En wat voor impact hebben ze?)

Een cyborg is half mens, half machine. Het is toekomstconcept uit het verleden. Cyborgs werden vaak afgebeeld als angstaanjagende robotachtige wezens, maar tegenwoordig ziet de cyborg er heel alledaags uit, sinds we met de smartphone in de hand door het leven gaan. Het apparaat brengt ons in contact ons toegang tot een parallele digitale wereld die zich overal om ons heen manifesteert.

Voor sommigen klinkt augmented reality als muziek in de oren en voor
sommigen als een bedreiging. Hoe kan AR ons leven verrijken? (Op dit moment)

Je kunt je buitengesloten voelen als iedereen om je heen in een andere verkeert waar je zelf geen vat op hebt, letterlijk. En de virtuele wereld krijgt bovendien steeds meer impact op de fysieke realiteit. Apps zorgen voor nieuwe omgangs- en organisatievormen. Ik vind het fascinerend dat de stad dankzij augmented reality beleeft kan worden als een doe-het-zelf ruimte. Virtueel kun iedereen overal iets toevoegen, en je kan zelf bepalen of ja dat wel op niet wil zien. Eén en dezelfde ruimte kan op meerdere manieren benut worden. En het geeft een andere dynamiek. Het eigenaarschap van de fysieke ruimte verandert als de virtuele laag eroverheen tot meer mensen begint door te dringen, alhoewel dat nu nog niet voldoende het geval is. Ik hoor wel vaak als kritiek dat mensen de fysieke ruimte al voldoende vinden. Maar met een semi-digitale ruimte kan meer. Het combineert voordelen die kenmerkend zijn aan het fysieke met de oneindige mogelijkheden die het digitale biedt.

Hoe ziet de stad er over 10 jaar uit? Wat voor virtual reality toepassingen kunnen we allemaal nog verwachten?

Technisch gezien hoeft er aan virtual reality niet veel meer geperfectioneerd te worden. De huidige 360 graden 3D werelden zijn verbluffend goed. Qua toepassingsmogelijkheden is er ook al volop geexperimenteerd. Het is duidelijk wat er kan, alles. Maar die ene ‘killer app’, waar tech-trendwatchers zo naarstig naar zoeken, die is er nog niet. En die zal er ook niet komen. Netzomin is het irrelevant om te discussieren of VR of augmented reality de toekomst heeft. Er zullen zelfs nog nieuwe devices en technieken bij komen die we nu nog niet voorzien, maar over 10 jaar zal het met name duidelijk zijn wanneer en waar we van welk apparaat gebruik maken voor welke toepassing. Nu is er nog veel onbegrip en verwacht men van 1 apparaat alles, maar over 10 jaar toont je Google Glass 3.0 wanneer je je tablet erbij moet pakken en als je Apple Watch tegen je pols tikt weet je dat er in je nabijheid een fascinerende VR bubble is waarvoor je even je Google Cardboard 2.0 moet uitklappen. Je loopt er een beetje bij als techniek kerstboom, maar daarmee beleef je dan wel de semi-digitale wereld om je heen op een optimale manier.

Zitten er dan echt geen kanttekeningen aan?

De vrees dat we in de toekomst als een soort vleesrobot door het leven gaan is terecht. Maar die toekomst hebben we zelf in de hand. Er zijn straks een aantal grote corporaties die over zo veel van onze data beschikken, zodat zij door middels van artificial intelligence onweerstaanbare perfect op ons lijf geschreven diensten zullen aanbieden. Als individu is het heel moeilijk daar nee tegen te zeggen. Helaas zijn het tamelijk grote machten die bepalen waar de wereld zich heen beweegt, en of overheden nog namens ons een stem hebben die sterk genoeg is valt te bezien.

Welke vanzelfsprekendheden zou je willen aanpakken?

De reactie op techniek die zich opdringt is heel dubbel. Er is de neiging om er heel negatief tegenover te staan, ik merk dat ik mij als techniek kunstenaar vaak moet verantwoorden voor m’n gebruik van techniek zonder altijd maar kritisch reflectief er mee om te gaan. Maar mijn aanpak is verkennend, op kleine schaal, in kleine stappen de materie vatbaar maken. Maar het gekke is dat tegenover de negatieve houden een ongerepte bereidheid bestaat om allerlei techniek van grote bedrijven zo maar toe ta laten. Op zulke momenten wordt er weer heel beperkt gekeken en telt het aantal megapixels zonder naar de inhoud of impact te kijken.